Mantelzorgers kunnen, ook binnen het bedrijf, soms wel wat steun gebruiken
Binnen elke onderneming is 1 op de 3 werknemers in meer of mindere mate mantelzorger. Meestal is dat voor diegene geen probleem, maar een deel van hen heeft het vaak heel zwaar om alle ballen in de lucht te houden. Maar dat vertellen ze niet altijd, zeker niet op het werk. Katinka Ronde, mantelzorgregisseur bij de gemeente Purmerend, doet een dringende oproep aan werkgevers om hier binnen het bedrijf vinger aan de pols te houden. “Er zijn veel mogelijkheden om deze mensen te ontlasten. Als je dat niet doet kan iemand uitvallen en dat kan lang duren. Dus wees het voor. Vlieg mij in, en ik kijk met de werkgever en mantelzorger mee om te kijken wat we kunnen doen.”
“Wanneer iemand meer dan 4 uur in de week voor iemand zorgt anders dan dat je op basis van leeftijd mag verwachten om te verzorgen, dan is iemand mantelzorger”, licht Katinka toe. “Luiers verschonen bij een kind van twee mag je verwachten, maar niet bij een kind van zes. En als je partner ziek is en je brengt af en toe een kopje soep is dat gewoon, maar als je partner MS of ALS heeft en je dingen overneemt die je normaal gesproken niet zou doen, dan ben je mantelzorger. Veel mensen van 45 of ouder hebben ouders van 65 plus. De meesten daarvan kunnen het prima redden maar je merkt al bijvoorbeeld dat ze minder digitaal vaardig zijn. Zo ga je dingen overnemen, bankzaken regelen, boodschappen doen enz. Zo sluipt het er vaak in. En stel je hebt ouders die nog zelfstandig wonen maar een vorm van dementie hebben? Veel mantelzorgers zijn het 24/7.”
Werkgever weet vaak van niets
Gemeente Purmerend is de enige gemeente in Nederland die met de aanstelling van een mantelzorgregisseur de mantelzorgondersteuning onafhankelijk en in eigen hand houdt. En dat heeft veel voordelen voor de inwoners van de gemeente Purmerend. Met Katinka Ronde die deze functie sinds 2017 vervult is er iemand die alle kennis heeft van het woud van zorg, en die gratis voor mantelzorgers de hulp zoekt die zij nodig hebben. “Ik ben niet gebonden aan één instantie of organisatie. Omdat ik neutraal ben kan ik overal binnenstappen en kijken wie die hulp biedt die nodig is. Ik kan schuiven tussen organisaties, bied emotionele ondersteuning voor mantelzorgers en kijk praktisch mee binnen de sociale kaart naar wat aan hulp beschikbaar is. Mensen die het redden die redden het. Als je het niet meer redt, dan is er bij mij hulp te vragen.”
Ik kan schuiven tussen organisaties en kijk naar welke hulp waar beschikbaar is
In haar werk heeft Katinka deze jaren verschillende stappen gezet, waaronder het vinden en registreren van de mantelzorgers zelf. In 2017 begon ze met 365 geregistreerde mantelzorgers, inmiddels zijn dat er 2000. Wat nog maar een klein percentage is van de ongeveer 20.000 mantelzorgers die in Purmerend wonen. “Niet iedereen registreert zich, of ervaart de zorg als zwaar”, legt Katinka uit. “Maar van degenen die dat wel zo ervaren, en zeker de combinatie gezin-zorg-werk, is één ding duidelijk; op het werk wordt er vaak niet over gesproken. Werknemers durven het niet altijd te zeggen, bang om anders bekeken te worden. Want het werk is juist voor deze mensen zo belangrijk. Het is de afleiding, daar halen ze energie uit. Daar zijn ze geen verzorger maar zichzelf, en hebben ze weer een eigen waarde. Dus weet de werkgever vaak van niets. Werkgevers moeten zelf die drempel verlagen, helpen het bespreekbaar te maken. Doe een oproep op intranet, in de nieuwsbrief, of laat mij een presentatie te geven. Zodat ze erover durven te praten. Belangrijk, want als iemand uitvalt is het een lang en kostbaar traject, dat wil je voorkomen. En werkgevers kunnen ook zelf de helpende hand bieden.”
Zoeken naar goede oplossing
Dat kan middels de afspraken die over mantelzorg zijn gemaakt in cao’s, maar ook op andere manieren. “Zo was er een dame wiens partner MS heeft”, geeft Katinka als voorbeeld. “Zij vertelde dat het zou helpen als ze hulp bij de huishouding kreeg. Maar dat kreeg ze niet bij de gemeente omdat ze als gezonde partner de zorg op haar kon nemen. Ik ben met haar werkgever gaan praten en heb uitgelegd dat als zij uitvalt hij iemand langere tijd kwijt zou zijn. Maar als hij twee keer in de maand 80 euro zou betalen zodat het huishouden, wat voor haar te zwaar was, werd gedaan, zou haar dat enorm helpen. Dat ging de werkgever proberen en na een poosje kijken we dan samen of dit de goede oplossing is.”
Werkgevers moeten zelf die drempel verlagen, helpen het bespreekbaar te maken.
Door haar kennis in de zorg regelt Katinka ook andere zaken die ondersteunen, zoals wat er mogelijk is om vanuit de WMO te realiseren in hulp in huis of hulpmiddelen, of logeren in het respijthuis. Katinka: “Dat kost € 18.50 per etmaal. Via Welzijnwonenplus kost respijthulp slechts 5 euro per maand als je lid wordt. Huurders van intermaris of de wooncompagnie betalen € 2,50 en voor mensen met een minimum inkomen is het lidmaatschap gratis. Ik regel dan het contact met Welzijnwonenplus waar iemand sowieso al veel ondersteuning kan krijgen, zoals boodschappen halen voor de ouders, of deze even gezelschap houden zodat je even tijd hebt om te tennissen of wat je ook graag doet. Want mantelzorgers laten onder de druk vaak het eerst vallen wat ze het leukst vinden en waar ze energie van krijgen, zoals sporten of afspreken met vrienden. Terwijl dat juist zo belangrijk is.”
Ondernemers die mantelzorgers in dienst hebben kunnen deze doorverwijzen naar Katinka maar ze kunnen haar ook rechtstreeks benaderen. “Ze mogen mij altijd bellen. Dan kom ik langs om samen te kijken wat er nodig is voor diegene om ontspannen te kunnen blijven werken. Het gesprek aangaan, wat zou het een beetje gemakkelijker maken? Ik heb geen snoepwinkeltje maar er is binnen de sociale kaart van Purmerend best veel mogelijk. En is het daar niet, dan zoek ik verder. Wat in die situatie nodig is, daar zet ik mijn energie in en daar ga ik het aanbod bij zoeken. Zorg op maat dus.”
Gratis advies
“En ik kost niets”, voegt Katinka er nog aan toe. “Gratis advies dus voor beide partijen. Mijn advies is altijd goedkoper dan dat ze ziek worden. We zitten allemaal in de waan van de dag, we gaan allemaal door. Dat moet ook. Maar als elke dag zonder glans is wordt het wel zwaar. Hoe fijn is het als iemand vraagt; hoe gaat het met jou? Wat kan ik doen om je te helpen? En het mantelzorgercompliment en de Dag van de Mantelzorg, zijn er niet voor niets. Een keer per jaar leggen we de rode loper voor ze uit. Ze verdienen het in het zonnetje te worden gezet. Heb er oog voor, dat is mijn oproep.”
Mantelzorgers kunnen zich aanmelden bij Katinka via www.purmerend.nl/mantelzorg. Ze is, ook voor werkgevers, te bereiken op Ch.ronde@purmerend.nl, 06 23362103.
