Column VOWA: Personeelstekort... dat zagen we van ver aankomen?
ColumnVoor deze editie van mijn column maak ik dankbaar gebruik van een artikel van Mieke van Stigt dat ik onlangs las. Zij legt in tamelijk heldere bewoordingen uit hoe ons huidige personeelstekort in elkaar steekt.
De belangrijkste factor is gelegen in de babyboom. Tussen 1946 en 1955 telde ons land een groot aantal geboortes en simpel rekenen leert dat wie in 1955 geboren is, nu minstens 67 jaar oud is en daarmee pensioengerechtigd. Deze pensionado’s kunnen we niet zomaar vervangen want er zijn nu minder arbeidskrachten beschikbaar. Een tweede factor is corona. Eén op de acht Nederlanders houdt structureel klachten als gevolg van corona. Het is nog niet volledig duidelijk welke effecten dit op de arbeidsmarkt heeft of zal hebben, maar dit percentage is fors.
Een volgende ontwikkeling is de verandering van het werk zelf. Sommige banen zijn maximaal in deeltijd omdat het werk niet gedurende acht uur per dag uit te voeren is. Denk aan postbezorgers, bagagemedewerkers – het werk vraagt dagelijkse beschikbaarheid maar slechts een beperkt aantal uren per dag. Te weinig om in je bestaan te kunnen voorzien en dus zijn er tekorten.
Tegelijkertijd benoemt Mieke van Stigt dat een aantal sectoren niet vaak fulltime functies aanhoudt, omdat het bij vervanging lastiger is om de gaten te vullen. De gaten zijn dan immers groter. Je zou kunnen zeggen dat zo’n werkgever dus vanuit risico handelt.
Wat ook speelt, is de klassieker: de mannen besteden te weinig tijd aan zorg thuis en de vrouwen dragen deze taken. De kinderopvang is vol en dus kunnen vrouwen niet meer uren werken. De taken thuis kunnen zij niet overlaten aan anderen.
In een vorige column had ik het al eens over de ‘bullshit-banen’, werk waarvan het nut te betwijfelen valt. In Nederland willen we bijvoorbeeld teveel meten, waardoor in veel banen teveel tijd aan administratie opgaat. We kennen allemaal de zorg als sector waarin dit algemeen bekend is. Mieke van Stigt geeft ook een mooi voorbeeld: we willen van allerlei klantcontact weten ‘hoe het bevallen is’. Al die enquêtevragen moeten verzonnen, verstuurd en verwerkt worden – dat kan best een onsje minder.
En om met de woorden van Mieke dan ook maar te eindigen: “Wat we zouden kunnen concluderen is dat we ons maatschappelijke en economische systeem eens tegen het licht zouden moeten houden. De arbeidsmarkt zélf produceert uitval en dat is schadelijk. We moeten ons eens afvragen of wij er voor de economie zijn of dat de economie er voor ons is.”
Sommige groepen staan nog steeds teveel langs de kant. De oudere of gehandicapte medewerker komt moeilijk aan het werk. Vraag is ook of werkgevers niet te snel concluderen dat iemand niet voldoet en zo mensen niet te makkelijk ontslaan. Terwijl iemand toch potentie heeft.
Iets om bij de kerstboom of tijdens de Top 2000 nog eens over na te denken?
Maak er een mooi kerstfeest en een succesvol 2023 van!
Contact met VOWA is heel simpel: mail naar info@vowa.nl of stuur een berichtje via LinkedIn.
(Foto: aangeleverd)