Het “vergeten” testament en tips voor besparing erfbelasting

20 december 2022, 14:51 Column

Weet u nog wat er in uw testament staat? Een vraag waar onze cliënten niet altijd volmondig ‘’ja’’ op kunnen antwoorden. In onze adviespraktijk zijn wij dagelijks bezig met het beoordelen van testamenten én het afwikkelen van testamenten na overlijden.

In een gesprek praten wij eerst met u over uw persoonlijke en financiële situatie. Is deze veranderd in de loop van de tijd? Zijn uw ouders inmiddels overleden? Of uw kinderen ondertussen uitwonend? Daarna bekijken wij de juridische inhoud van uw testament. Zo kunnen wij beoordelen of uw testament nog past bij uw wensen.

Praktijksituatie

Wat komen wij in de praktijk zoal tegen? Een cliënt kwam binnen met een testament en zei: ‘’dit testament is toch niet meer geldig want volgens de wet gaat alles nu naar de langstlevende’’. Dit klopt niet. Een testament blijft altijd geldig totdat u hem officieel intrekt. Het intrekken van uw testament doet u door een nieuw testament te maken. Als het testament niet is herroepen blijft het dus geldig. Een oud testament moet nog steeds uitgevoerd worden, en dit kan vervelend uitpakken als de inhoud niet meer past bij uw wensen. In oudere testamenten komt het regelmatig voor dat de langstlevende niet alles erft maar dat de langstlevende alleen het vruchtgebruik van de nalatenschap krijgt. Dit betekent dat u als langstlevende in de koopwoning mag blijven wonen maar deze alleen kan verkopen met toestemming van de kinderen. En in het ergste geval mag u na verkoop de verkoopopbrengst niet vrij besteden. Een ander testament geeft uw echtgeno(o)t(e) andere mogelijkheden om goed verzorgd achter te blijven, financieel onafhankelijk van de kinderen.

Erfbelasting

Een andere veel gehoorde opmerking van onze cliënten is: ‘’met een langstlevende testament hoef ik toch geen erfbelasting te betalen?’’. Helaas klopt ook dit niet altijd. Dit hangt af van de hoogte van de nalatenschap maar ook van het feit of u gehuwd bent in algehele gemeenschap van goederen of op huwelijkse voorwaarden. Ook het aantal kinderen speelt een rol. Met een goed testament kunt u wel erfbelasting besparen. Bijvoorbeeld doordat u in uw testament een ‘’extraatje’’ aan uw echtgenoot nalaat. Dit heet een opvullegaat. Ook kunt u aan uw kleinkinderen een bedrag nalaten. Dit heet een kleinkindlegaat. In het laatste geval snijdt het mes aan twee kanten: het is leuk om iets aan de kleinkinderen na te laten én u kunt er erfbelasting mee besparen.

Om de afwikkeling van een testament goed te laten verlopen is het belangrijk dat u een executeur in uw testament opneemt. Een executeur is de regisseur van de afwikkeling van uw nalatenschap. De executeur doet praktische zaken zoals bijvoorbeeld het opzeggen van abonnementen maar ook het doen van een aangifte erfbelasting. Vaak zijn echtgenoten voor elkaar executeur. Als echter de langstlevende overlijdt blijkt vaak dat er geen executeur aangewezen is in het testament. Met name in de situatie dat u uw erfgenamen niet wil belasten met de afwikkeling die soms tijdrovend kan zijn, of bij ruzie in de familie of een complexe samenstelling van het vermogen kan een professionele executeur uitkomst bieden en problemen voorkomen.

Levenstestament

Een testament werkt na overlijden. Maar ook tijdens leven is er werk aan de winkel. Heeft u al een levenstestament? Een levenstestament geldt tijdens leven. U wijst een gevolmachtigde aan die uw financiële en/of medische belangen behartigt op basis van uw wensen ingeval u dit tijdelijk (door ziekte) of blijvend (dementie) niet meer zelf kunt. Een belangrijk voordeel van het levenstestament is dat u zelf de regie hebt wie als uw gevolmachtigde optreedt. Zo voorkomt u dat de rechtbank een bewindvoerder benoemt die niet op de hoogte is van uw wensen. Wij treden dagelijks op als vertrouwenspersoon voor onze cliënten en hun nabestaanden. Bij leven doen wij dit door als gevolmachtigde of toezichthouder op te treden in een levenstestament. Na overlijden wikkelen wij nalatenschappen af als executeur of begeleiden wij nabestaanden bij de afwikkeling van een erfenis. Heeft u erfenisvragen? Of wilt u weten welk (levens) testament bij u past? Leg uw situatie aan ons voor en ontdek wat wij voor u kunnen betekenen.

Rachel Hayhoe, Hayhoe Familierechtadvies

Gorslaan 47, 1441 RG Purmerend

T 0299-473396