José van den Hurk: "Kunst en cultuur moeten inclusief zijn."
José van den Hurk: "Kunst en cultuur moeten inclusief zijn." (Foto: Els Broers)

José van den Hurk: “Ik ben trots dat Cultuurhuis Wherelant er is voor iedereen”

Cultuur

PURMEREND - De Theaterschool, KunstWerkt!, Atelier voor Twee, honderden cursisten per week, een stevige zichtbare plek in de samenleving én aansluiting bij elke doelgroep: José van den Hurk heeft veel om op terug te kijken wanneer ze op 25 februari het stokje van directeur-bestuurder van Cultuurhuis Wherelant overgeeft aan Eveline Tijmstra. “Ik heb enorm veel vertrouwen in mijn opvolger. Zij is een bofferd met deze geweldige baan, en ik ook, met haar opvolging, omdat ik Cultuurhuis Wherelant met een gerust hart kan loslaten.”

José van den Hurk draagt na 16 jaar stokje over

Ook deze dag is het weer een prettige reuring in het Cultuurhuis aan de Van IJsendijkstraat. De gezellige foyer, gedecoreerd met allerlei kunstwerken, is gevuld met een grote groep cursisten die tussendoor even aan de koffie zitten. Een bruisende omgeving waar José zestien jaar lang middenin zat, het hart van cultureel en kunstzinnig Purmerend. “We zijn enorm gegroeid in die jaren”, vertelt ze in haar kantoor. “Zowel in vierkante meters als in de verschillende projecten en producten. Hoog in ons vaandel staan altijd onze missie en visie: kunst en cultuur toegankelijk maken voor iedereen, ook voor kwetsbare mensen in de samenleving. En kwetsbaar is heel breed. Mensen met een psychische kwetsbaarheid, dementie of parkinson, jongeren die in armoede leven, mensen die eenzaam zijn. Voor al die mensen hebben we kunst en cultuur toegankelijk gemaakt. Met nadruk we; want we werken hier met een heel mooi team van mensen die ook allemaal die missie en visie onderschrijven en in hun hart hebben”, zegt ze met nadruk. “Hier werken we vanuit passie, deskundigheid en bevlogenheid, zo heeft dit alles kunnen ontstaan.”

Kunsteducatie als basis

De basis is nog altijd kunsteducatie. Belangrijk, want, zegt José, “kunst en cultuur maken het leven en de mens mooier, verrijken de stad en zijn noodzakelijk in de ontwikkeling van kinderen, om ze voor te bereiden op de maatschappij. Daarbij gaat het niet alleen om de kunst maar ook om de sociaal emotionele vaardigheden die je ermee leert. We hebben hier ook mensen die kampen met eenzaamheid, dus de sociale ontmoeting is ook zo’n belangrijk onderdeel van bezig zijn met kunst. De mensen in coronatijd misten het ook echt, er valt een sociaal moment weg.” Daarom is het van belang dat zoveel mogelijk mensen ermee worden bediend. “Kunst en cultuur moet inclusief zijn. Iedereen is hier welkom, alle drempels zijn weg, en we kennen hier geen labels. Iedereen is hier kunstenaar of theatermaker, ze mengen met elkaar.”

We kijken naar wat de stad, de bewoners en de doelgroep nodig hebben

Lotgenotengroep

José: “Je merkt bij bijvoorbeeld Atelier voor Twee dat het ook fungeert als een soort lotgenotengroep. De mantelzorgers vinden er veel steun en troost bij elkaar. Ze helpen elkaar door dik en dun, en hebben zelfs een groepsapp zodat ze met elkaar in contact blijven. Dat is gewoon hartverwarmend; het is niet alleen de kunst. Mensen voelen zich gewaardeerd en gesteund en blijven zich ontwikkelen. Dat zien we bij alle cursussen, cursisten zijn vaak heel hecht, maken vrienden, gaan samen naar musea. Kunst verbindt.”

Innovatieve projecten

Cultuurhuis Wherelant is de afgelopen jaren flink gegroeid door innovatieve projecten zoals, KunstWerkt! voor mensen met en psychiatrische achtergrond, Atelier voor Twee, voor mensen met parkinson of dementie én hun mantelzorger, en, meest recent, de Theaterschool voor jongeren met een verstandelijke beperking die op andere wijze niet kunnen doorleren. De projecten van het Cultuurhuis worden altijd ingegeven door de vraag en de relevantie. “Alles is context-gedreven, we doen nooit zomaar iets. We kijken naar wat de stad, de bewoners en de doelgroep nodig hebben”, legt José uit. Voor dit soort initiatieven is hulp nodig van ‘buitenaf’. Dat is bij José in goede handen. “Ik ben eigenlijk een cultureel ondernemer. Ik kijk naar kansen en ben een goede netwerker en verbinder. Ik ga eropuit en ga zorgen dat de dingen gaan lukken. Als het niet linksom kan dan rechtsom.” Dat resulteert in mooie samenwerkingen; met de ggz, met de Wmo, met zorginstellingen, met de gemeente en ook met maatschappelijk betrokken ondernemers. “Het is altijd een coproductie, want zonder hen kunnen we dit niet doen, zeker financieel niet. Ook werken we intensief samen met Spurd. We beogen hetzelfde doel, het welzijn van mensen vergroten, of je dat nu doet met sport of met cultuur.”

Tekst loopt door onder afbeelding


“Alles is context-gedreven, we doen nooit zomaar iets.” (Foto: Els Broers)

Inclusief

Als je haar vraagt wat ze het meest gaat missen is er wat haar betreft niet één antwoord mogelijk. Want trots is ze op alles. Met name dat er een organisatie staat die er voor iedereen is. “Hier denken we vooral uit ons hart en buik. Die warme, menselijke aanpak is wat ons sterk maakt en waarmee we in ons kracht zijn. En omdat we zo zichtbaar zijn geworden weet iedereen ons steeds sneller te vinden. Zoals toen de Oekraïners kwamen; wij konden direct een rol spelen op de school, en later bij de crisisopvang. Het is fijn dat mensen weten; als we het bij Cultuurhuis Wherelant neerleggen, dan komt het goed.”

Omdat we zo zichtbaar zijn geworden weet iedereen ons steeds sneller te vinden

Voorbeeld voor anderen

Met de focus op wat iemand kan, en niet op wat hij niet kan is Cultuurhuis Wherelant landelijk heel vooruitstrevend. “Wherelant is zelfs voor veel collega’s een voorbeeld. Zeker in de vraag; hoe laat je mensen die je niet kunt bereiken in aanraking komen met kunst en cultuur. Dat is niet vanzelfsprekend. Dat wij dat doen en die mensen wel weten te bereiken, daar ben ik trots op. En zo hebben we binnen de gemeente een belangrijke plek veroverd om Purmerend voor iedereen aantrekkelijker te maken met kunst en cultuur. Een mooie basis voor Eveline om op voort te bouwen”, besluit José.

40-jarig jubileum

Het afscheid van José valt samen met de viering van het 40-jarig jubileum, dat op 25 februari in Theater de Purmaryn een mooie finale zal hebben. Alle partijen rondom het Cultuurhuis zullen daarbij aanwezig zijn, en voor allen zal er vanuit Cultuurhuis Wherelant aandacht zijn. Inclusief, zoals José en haar team het graag zien, en een mooie afsluiter om haar pensioen mee in te zetten.